مبانی متافیزیکی اندیشه اسلامی بنیانی برای تکوین نظریه های روان شناختی

نویسندگان

خسرو باقری

kh. bagheri

چکیده

نظریه های علمی در ورای خود، دارای مبانی متافیزیکی هستند، خواه این امر به صراحت بیان شود یا نشود. این مبانی نقش مهمی را در تحول نظریه های علمی، تقریباً در همه مراحل آن، ایفا می کنند. در نظر گرفتن دیدگاه ها متافیزیکی جدیدی به منزله مبانی نوین، می تواند منجر به فراهم آوردن نظریه های علمی نوینی خواهد شد. در این مقاله، دیدگاه اسلام در باب ماهیت آدمی، به منزله مبانی نوینی برای بسط علوم انسانی، به ویژه روان شناسی، پیشنهاد شده است. براساس این دیدگاه در مورد انسان، اصول معینی برای تبیین عمل در اختیار خواهد بود. اصول زیر پیشنهاد شده اند: عقلانیت، تصمیم گیری ، جدال ورزی، خودفریبی، تحریف نظام مند، و اضطرار. برای نشان دادن این که این دیدگاه در روان شناسی مورد نیاز است، تحلیلی از نظریه اسکینر در باب عمل صورت پذیرفته است. هر چند وی اصرار می ورزد که هم خصیصه التفاتی عمل آدمی و هم قصد، در نظریه وی مورد توجه قرار گرفته است، در این مقاله استدلال شده است که سبک وی در تبیین، مکانیستی است و این سبک، قاصر از آن است که بتواند قصد و خصیصه التفاتی عمل آدمی را تبیین کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مبانی متافیزیکی اندیشه اسلامی بنیانی برای تکوین نظریه‌های روان‌شناختی

Scientific theories have metaphysical foundations whether explicitly expressed or these foundations play important role in development of scientific theories in almost all aspects of development. Considering new metaphysical views as new foundations could lead to providing new scientific theories. In this article, Islamic views on human nature are suggested as new foundations for developing the...

متن کامل

مقایسه مبانی انسان شناختی پیشرفت و توسعه در اندیشه ی اسلام و نظریه ی لیبرال دموکراسی

افراد و آحاد جامعه، موتور اصلی حرکت هر جامعه ای به سمت پیشرفت و تعالی هستند. اگرچه جامعه نیز از طریق نهادهای اجتماعی می تواند موجب تسریع یا کندشدن حرکت شود، اما اثرگذاری و جهت گیری نهادهای اجتماعی نیز نهایتا به حرکت افراد مرتبط « فرد » آحاد جامعه تحقق می یابد. از آن جایی که نوع تعریف از « عمل » و « اراده » است و از طریق انسان در دو نظام معنایی غربی و اسلامی، عامل اصلی تفاوت جدی آن ها در تعریف ج...

متن کامل

مبانی روان شناختی کمرویی و روشهای درمان

کمرویی توجه غیرعادی و مضطربانه به خویشتن در یک موقعیت اجتماعی است که در نتیجه آن فرد دچار نوعی تنش روانی – عضلانی می شود و زمینه رفتارهای ناسنجیده در وی فراهم می گردد. درهر جامعه ای درصد قابل توجهی از کودکان و نوجوانان و بزرگسالان بدون آن که تمایلی داشته باشند گرفتار کمرویی نمره کمتری از همسالان عادی خود دریافت می کنند. در مقاله حاضر‘ پس از توصیف کم رویی‘ این پدیده از لحاظ بین فرهنگی و نیز رابط...

متن کامل

نقش اندیشه علامه طباطبایی در تکوین مفهوم «جمهوری اسلامی»

این مقاله در چهارچوب مطالعات تحلیل گفتمانی به نقش اندیشه علامه طباطبایی در تکوین دال «جمهوری اسلامی» در معنای مورد نظر گفتمان انقلاب اسلامی 1357 ایران می‌پردازد. پروبلماتیکِ نوشتار حاضر، بررسی نقش‌ متفکری است که فاقد راهبرد سیاسی در عرصه انقلاب بوده است. ذیل این مسئله، به دو پرسش اصلی پرداخته‌شده است: 1. نقش اندیشه علامه طباطبایی در تکوین دال جمهوری اسلامی در معنای موردنظر گفتمان انقلاب اسلامی چ...

متن کامل

مبانی انسان شناختی طب سنتی و مدرن در اندیشه فلاسفه اسلامی

تأثیر مبانی فراتجربی درعلم طب، بیش از علوم دیگر است؛ زیرا موضوع علم طب یکی از ابعاد انسان (بدن) است. هر مکتب طبی، خواسته یا ناخواسته، دیدگاهی ویژه به انسان دارد و وقتی به مطالعه بدن می‌پردازد، درباره‌ی مسائلی‌‌ نظیر وجود روح درانسان، جنبه‌ی الهی انسان و مسائل مرتبط با آن موضعی خاص دارد و باعث تغییر جهت و روش برخی از مباحث طبی می‌شود. ازبین مبانی مختلف طب مدرن و سنتی، دراین مقاله، به مبانی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
روانشناسی بالینی و شخصیت

جلد ۱، شماره ۷، صفحات ۵۶-۷۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023